“Boska komedia” – najbardziej znany literacki obraz piekła

Książnica Cieszyńska zaprasza na kolejny pokaz z cyklu “Cymelia i osobliwości Książnicy Cieszyńskiej”, który odbędzie się w piątek 24 lutego o godz. 17.00. Prezentacja, zatytułowana „Boska komedia” – najbardziej znany literacki obraz piekła, poświęcona zostanie wiekopomnemu dziełu Dantego, będącemu arcydziełem literatury światowej i syntezą kultury średniowiecznej.

Szymonie Magu, nędzni świętokupcy, Co rzeczy boskie, które winny z cnotą Żenić się, jako chciwcy i porubcy Gwałcicie podle za srebro i złoto! Teraz wam, w ten dół trzeci potępionem, Pieśń ma zahuczy wieczystą sromotą. Fragment Pieśni XIX przedstawiający cierpienia tych, którzy splamili się grzechem symonii. Pokutują oni umieszczeni w głębokich jamach głowami w dół, a ich wystające nogi chłoszcze ogień. Termin symonia pochodzi od Szymona Maga, który usiłował odkupić od apostołów dar udzielania Ducha Świętego. Ilustracja autorstwa Gustava Doré, XIX-wiecznego francuskiego grafika i ilustratora, który zasłynął m. in. jako ilustrator historii biblijnych.

Jeden z pierwszych autorów całościowego przekładu “Boskiej komedii” na język polski – Antoni Stanisławski pisze: Dante wyobraża Piekło jako przepaść niezmiernie obszerną i głęboką, mającą kształt lejki, albo wydrążonego ostrosłupa, obróconego wierzchołkiem do środka ziemi, a podstawą do jej powierzchni. Otchłań ta dzieli się na dziewięć kół czyli pasów; a z nich niektóre zawierają w sobie po kilka obrębów. Pierwszy pas jest najrozleglejszy; następujące, w miarę jak się zagłębiają, coraz mniejszą mają objętość, – ale większych zbrodniarzy są siedliskiem i sroższe przedstawiają męczarnie.

Autor prelekcji Krzysztof Kleczek zaprezentuje XVI-wieczne egzemplarze dzieła, jak również młodsze wydania poematu włoskiego poety. Prezentacja odpowie na pytania: w jaki sposób wyobrażano sobie piekło w średniowieczu i kogo w nim widziano, który z polskich pisarzy był wielbicielem twórczości Dantego i namiętnym kolekcjonerem jego dzieł, oraz kto był jednym z najbardziej znanych XIX-wiecznych ilustratorów „Boskiej komedii”.

W XIX wieku, kiedy doszło do renesansu popularności dzieła Dantego, znany polski pisarz napisał: Tak wielostronnie pięknem i wielkiem jest to dzieło, tak w sobie wiele zamyka, że zbliżenie się doń, nie rozczarowanie, ale coraz większy zapał obudza. Lekceważyć Dantego ten tylko może, kto go nie zna, lub zaznał z dalekiego o nim rozgłosu.