Do końca XIX wieku wydano drukiem wiele opracowań historycznych traktujących o Śląsku Cieszyńskim. Wśród nich za najważniejsze uchodzą prace naukowe Gottlieba Biermanna (1824-1901). Urodzony w Bratysławie uczony był wybitnym, niemieckim historykiem, nauczycielem i dyrektorem gimnazjum ewangelickiego w Cieszynie (1856-1873), a od 1873 r. dyrektorem niemieckiego gimnazjum w Pradze, ponadto zaś radcą szkolnym i doktorem honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego.
Gottlieb Biermann był wszechstronnie wykształconym naukowcem: studiował pedagogikę i teologię w Bratysławie (1848-1852) oraz historię, geografię i filologię germańską na Uniwersytecie Wiedeńskim (1852-1854). Aktywnie działał w wielu towarzystwach naukowych, jak choćby Towarzystwo dla Historii i Starożytności Śląska czy Morawsko-Śląskie Towarzystwo Wspierania Rolnictwa, Natury i Nauki o Ziemi. Był pierwszym profesjonalnym historykiem na Śląsku Cieszyńskim wykorzystującym nowoczesny warsztat badawczy, dzięki czemu rzetelnie analizował źródła historyczne.
Wśród wielu artykułów i prac historycznych Gottlieba Biermanna poświęconych tematyce śląskiej za najwybitniejsze z jego dzieł uznawane są syntezy historyczne dziejów księstwa cieszyńskiego (Geschichte der Herzogthums Teschen, 1863, 1894) oraz księstwa opawsko-karniowskiego (Geschichte der Herzogthümer Troppau und Jägerndorf, 1874). O wartości dzieł Gottlieba Biermanna świadczy fakt, że do dzisiaj są powszechnie wykorzystywane przez historyków.
O tym, jak znaczącą i cenioną był postacią w życiu kulturalnym Cieszyna w drugiej połowie XIX w., świadczy m.in. pośmiertne wspomnienie, zamieszczone w czasopiśmie „Przyjaciel Ludu” z 1901 r. (nr 4 z 17.02):
Czechy. Praga. (Dr. Gottlieb Biermann †). W niedzielę 10.1 zmarł tutaj w 76. roku życia emerytowany dyrektor i radca szkolny Dr. Gottlieb Biermann. Ś.p. Dr. G. Biermann starszemu naszemu pokoleniu, które uczęszczało do byłego ewang. gimnazyum w Cieszynie, jest dobrze znany i u wszystkich w dobrej pamięci. Na wskroś honorowy, prawdziwie angielski gentleman, był ś. p. Biermann znakomitym nauczycielem, który umiał uczniów rozgrzać dla swego przedmiotu i wyrabiać w nich przekonania. Wykład jasny, płynny, bez przybierania na pomoc podręcznika, był dla uczniów satysfakcyą, tem bardziej, że ś. p. Biermann umiał być przyjacielem uczniów i posiadał najzupełniejsze ich zaufanie. Ś. p. Biermann był atoli nie tylko nauczycielem, lecz także uczonym, autorem. Dziełami swemi — Historya Księstwa Cieszyńskiego i Historya kościoła ewangelickiego na Szląsku, opartemi na źródłowych studyach, zajął ś. p. Biermann na zawsze poczesne stanowisko w historyografii Szląska. Za dzieła te zmarłemu od wszystkich Szlązaków którejkolwiek narodowości należy się uznanie i wdzięczna pamięć […].
Najważniejsze dzieła Gottlieba Biermanna zostały zdigitalizowane i udostępnione przez Książnicę Cieszyńską, dzięki realizacji projektu „Udostępnienie cieszyńskiego dziedzictwa piśmienniczego on-line” oraz w ramach digitalizacji własnej (kolekcja Książnicy Cieszyńskiej/Śląska Biblioteka Cyfrowa):
Geschichte des Herzogthums Teschen (Cieszyn, 1863, wyd. 1): https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/336681/edition/318147/content
Geschichte der Herzogthümer Troppau und Jägerndorf (Cieszyn, 1874): https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/336680/edition/318145/content
Geschichte des Herzogthums Teschen (Cieszyn, 1894, wyd. 2, zmienione): https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/341909/edition/323022/content
Historya wiary ewangielickiéj w Slązku [!] austryackiém (Cieszyn, 1859): https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/337709/edition/318960/content
Geschichte der evangelischen Kirche Österreichisch-Schlesiens mit besonderer Rücksicht auf die der Gnadenkirche von Teschen (Cieszyn, 1859): https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/12366/edition/11183/content
Zainteresowanych osobą Gottlieba Biermanna polecamy artykuł prof. Janusza Spyry, opublikowany w “Kalendarzu Cieszyńskim” z 1999 r., na s. 233-235 (dostępny w kolekcji Książnicy Cieszyńskiej w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej) https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/34372/edition/31059/content
Rafał Cholewa