Malo invidiam quam misericordiam

W poniedziałek 19 stycznia 2015 r. o godz. 16.00 w sali konferencyjnej Książnicy Cieszyńskiej odbędzie się prezentacja nowego tomu serii „Bibliotheca Tessinensis” zatytułowanego „Malo invidiam quam misericordiam. Wybór pism i dokumentów dotyczących Leopolda Jana Szersznika”. W prezentacji udział wezmą autorzy edycji prof. Janusz Spyra i dr Grzegorz Chromik oraz recenzent tomu prof. Dan Gawrecki.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Prezentowany tom obejmuje źródła – w zdecydowanej w większości dotąd niepublikowane – dotyczące biografii oraz dorobku ks. Leopolda Jana Szersznika. Znalazły się wśród nich materiały o charakterze ściśle biograficznym, w tym m.in. pozostająca dotąd w rękopisie autobiografia ex-jezuity, przygotowana przez niego charakterystyka własnych dokonań, testament, a ponadto korespondencja prywatna oraz pisma urzędowe, w głównej mierze odnoszące się do starań mających na celu założenie biblioteki i muzeum. Drugą istotną część edycji zajmują pozostawione przez cieszyńskiego prefekta w różnych stadiach zaawansowania opracowania naukowe, a także wszelkiego rodzaju materiały warsztatowe, ekscerpty z lektur, notatki z prowadzonych obserwacji, czy projekty planowanych badań. Całość wyposażona została w aparat krytyczny, obejmujący przypisy tekstowe i rzeczowe, a także w obszerne wprowadzenie, prezentujące biografię i sylwetkę ks. Leopolda Jana Szersznika i zawierające omówienie jego spuścizny piśmienniczej, szczegółowo objaśniające historyczny kontekst powstania i treści wszystkich poddawanych edycji tekstów źródłowych. Integralną częścią wprowadzenia jest analiza języka, jakim posługiwał się ks. Leopold Jan Szersznik, skądinąd zdająca się stanowić kolejne potwierdzenie słuszności przyjętej niegdyś zasady, zgodnie z którą źródła o proweniencji cieszyńskiej, powstałe w warunkach pogranicza językowego, etnicznego i kulturowego, publikowane w serii „Bibliotheca Tessinensis”, oddawane są poprzez transliterację. Tylko bowiem w ten sposób zachować można specyfikę i odmienności językowe wydawanych tekstów, świadczące nie tylko o lingwistycznych kompetencjach i skłonnościach autora i jego środowiska, ale tworzące niekiedy wręcz dodatkową warstwę przekazu źródłowego. Zasada ta znalazła oczywiście zastosowanie także w przypadku niniejszej publikacji. Rozwiązaniem nieznanym z wcześniejszych edycji ogłaszanych w serii „Bibliotheca Tessinensis” jest obecność dysku optycznego, dołączonego do edycji, zawierającego cyfrowe reprodukcje tekstów źródłowych stanowiących jej przedmiot. Są one prezentowane w formacie PDF, w porządku odzwierciedlającym układ, w jakim teksty te opublikowane zostały w postaci drukowanej. Udostępnienie ich wraz z edycją stworzyć powinna każdemu użytkownikowi nie tylko możliwość łatwego zweryfikowania ewentualnych wątpliwości co do trafności odczytu wydawanych tekstów, ale także poszerzenia kwerendy, ponieważ zamieszczone na dysku cyfrowe kopie w kilku przypadkach zawierają całość źródła, które w edycji ogłoszone zostało tylko w wybranych fragmentach. Intencją wydawców jest, aby w przyszłości wszystkie tomy serii „Bibliotheca Tessinensis” wyposażane były w cyfrowe reprodukcje wydawanych źródeł.

Na 2014 r. przypada 200 rocznica śmierci ks. Leopolda Jana Szersznika. Ukazującą się więc w tymże roku edycję jego niepublikowanych dotąd pism traktować należy również jako wyraz hołdu dla starań i osiągnięć cieszyńskiego jezuity. Ufać należy, że ogłoszone w niniejszym tomie źródła, uprzystępniając wiedzę o biografii i dokonaniach ks. Leopolda Jana Szersznika, staną się inspiracją do dalszych pogłębionych studiów badawczych, które z czasem zaowocują być może powstaniem solennej biografii, na jaką postać ta bez wątpienia zasługuje.

 

Publikacja finansowana w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w Warszawie pod nazwą “Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2012-2016