Pierwsze powojenne lata były na Śląsku Cieszyńskim okresem szczególnym. Na przemiany ustrojowe związane z procesem podporządkowywania Polski dominacji Związku Sowieckiego i walkę o niepodległość, prowadzoną przez antykomunistyczne podziemie, nałożyły się tu zjawiska i wydarzenia, wynikające ze specyfiki nadolziańskiego regionu. Kluczowy pod tym względem okazał się przede wszystkim kolejny etap polsko-czechosłowackiego konfliktu granicznego, w który z całą mocą zaangażowały się zarówno centralne władze „Polski lubelskiej”, jak i czynniki miejscowe, politycznie stojące niekiedy na przeciwległym biegunie wobec komunistów. Zaciemniało to i zamazywało podziały, jakie wynikać mogłyby z samego tylko stosunku do rodzącego się w Polsce ustroju i sprawiało, że w imię obrony granicy z 1939 r. do wspólnego działania stawali w Cieszynie niepodległościowcy razem z funkcjonariuszami Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Sytuację komplikowała dodatkowo sprawa powojennych rozliczeń z kolaborantami, którzy wyrozumiałych i życzliwych protektorów znajdowali teraz w strukturach UB i PPR…
Powyższa problematyka, będąca tematem otwartej w Książnicy Cieszyńskiej wystawy „Zawiedzione nadzieje. Śląsk Cieszyński 1945-1948”, stała się przedmiotem cyklu otwartych wykładów, które w czerwcu zaprezentowane zostały w Sali Konferencyjnej Książnicy Cieszyńskiej, a mianowicie:
piątek, 18 czerwca 2010 r. godz. 17.00
dr Krzysztof Nowak (Instytut Historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach): „Między wyzwoleniem a nową okupacją. Śląsk Cieszyński 1945-1947”
piątek, 25 czerwca 2010 r., godz. 17.00
dr Dariusz Węgrzyn (Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Katowicach): „Podziemie antykomunistyczne na Śląsku Cieszyńskim 1945-1947”
Zdjęcie ze zbiorów E. Talika (por.:http://www.nsz.com.pl/index.php/aktualnosci/143-sesja-naukowa-w-bielsku-biaej-16-padziernika-2002)