Święta Rozalia – orędowniczka chroniąca od zarazy

Św. Rozalia z Palermo, znana też jako Rozalia Sycylijska (1129–1160) była pustelnicą i dziewicą. Jest świętą Kościoła katolickiego, patronką chroniącą od zarazy i chorób zakaźnych. Pochodzący ze zbiorów ikonograficznych Książnicy Cieszyńskiej półpostaciowy wizerunek świętej Rozalii umieszczony został w polu o kształcie nieregularnego wielokąta. Postać świętej przedstawiona została w czerwonej sukni i ciemnoniebieskim płaszczu. Kolory te w symbolice ikonograficznej mają swoją głęboką wymowę: czerwień utożsamiana jest z człowieczeństwem, które spowija kolor niebieski będący oznaką świętości.

 

S. Rosalia – XIX wieczny święty obrazek ze zbiorów ikonograficznych Książnicy Cieszyńskiej

 

Etymologicznie imię Rosalia można wywieść od łacińskich słów rosa („róża”) symbolu miłości i lilium („lilia”) symbolu czystości, stąd na głowie świętej różany wieniec. W prawej ręce trzyma krzyż, w lewej czaszkę. Są to najbardziej rozpowszechnione atrybuty świętej. Całość wyobrażona została na tle złotego ornamentu imitującego koronkę. Samo przedstawienie to dziewiętnastowieczny druk ręcznie malowany.

Podanie głosi, że kiedy w 1624 r. znaleziono relikwie św. Rozalii, ustać miała zaraza nękająca wówczas miasto Palermo i całą okolicę. Odtąd św. Rozalia jest wzywana jako patronka chroniąca od zarazy.

W ostatnim czasie świat ponownie nawiedziła wielka pandemia koronawirusa, dżumy XXI wieku, przypomnienie więc postaci św. Rozalii, wstawiającej się o oddalenie epidemii, doskonale wpisuje się w trudne czasy.

Oczywiście Rozalia z Palermo to nie jedyna święta, której wizerunek odnaleźć można w zbiorach Książnicy Cieszyńskiej. Biblioteka posiada bogaty zbiór świętych obrazków, głównie z XIX i XX wieku, choć zdarzają się również proweniencji XVIII-wiecznej. W sumie jest to ponad 330 obiektów. Część z nich została znaleziona przez bibliotekarzy w książkach (Pismach Świętych, modlitewnikach, kancjonałach etc.) podczas ich katalogowania. Prezentowany wizerunek św. Rozalii znajdował się między kartami książki wydanej w Krakowie w 1677 r. „Kazania na swięta całego roku z różnych doktorów i authorów ku zbudowaniu dusz ludzkich zebrane y napisane przez X. Franciszka Rychłowskiego”

Święte obrazki ze zbiorów Książnicy Cieszyńskiej (i wiele więcej) można wyszukiwać za pośrednictwem katalogu on-line biblioteki: https://katalog.kc-cieszyn.pl/

Oprac. Aleksandra Golik-Prus