Władysław Szybiński i jego poradniki rolnicze

W bogatych i różnorodnych zbiorach Książnicy Cieszyńskiej oprócz pomnikowych dzieł historycznych i literackich znajdują się tzw. wydawnictwa popularne adresowane do szerszego grona odbiorców. Do nich należą między innymi poradniki rolnicze i ogrodnicze.

 

Władysława Szybińskiego (1849-1909) mieszkańcy Cieszyna znają głównie jako patrona jednej z tutejszych szkół średnich. Nie wszyscy jednak wiedzą, że to właśnie on jest autorem bardzo poczytnych ponad sto lat temu książeczek z praktycznymi informacjami na tematy rolnicze.

Szybiński urodził się w Hrehorowie (dzisiejsza Ukraina). W 1896 roku przeprowadził się do Cieszyna, gdzie założył pierwszą na tym terenie szkołę rolniczą (Zimowa Szkoła Rolnicza). Tutaj zaangażował się w działalność wielu organizacji, m.in. Towarzystwa Rolniczego na Śląsku Cieszyńskim. Był redaktorem „Rolnika Szląskiego”, w którym prowadził dział naukowo-rolniczy. Objąwszy posadę dyrektora cieszyńskiej szkoły rolniczej wydał w 1903 roku podręcznik „do nauki gospodarstwa rolnego”. Publikacja zawierała szczegółowe informacje między innymi z chemii organicznej i nieorganicznej oraz fizjologii roślin i zwierząt. Jej cyfrowa kopia pochodząca z zasobów książnicy Cieszyńskiej dostępna jest pod adresem: https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/342182/edition/323284/content

Popularyzator nowoczesnego rolnictwa zajmował się chorobami świń. W obszernym poradniku, który jak pisze we wstępie powstał w wyniku licznych pytań zadawanych mu podczas odczytów i prelekcji, wymienia choroby, ich przyczyny, a wreszcie sposoby leczenia i zapobiegania im: https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/342181/edition/323283/content

Osobną grupą stanowiła tematyka dotycząca chowu bydła i to na przykład tak szczegółowych zagadnień jak dojenie czy choroby porodowe krów: https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/338858/edition/320063/content

Oprócz wiedzy merytorycznej poradniki opatrzone były stosownymi tablicami i ilustracjami uczniów cieszyńskiej szkoły rolniczej, jak na przykład Jana Sztwiertni (1881-1956) czy Sobiesława Cienciały (1877-1945). Ukazywały się najczęściej nakładem powstałego w Cieszynie Stowarzyszenia Byłych Uczniów Szkoły Rolniczej Zimowej. Opisy owych publikacji, jak i innych powstałych pod kierunkiem Władysława Szybińskiego poradników (na przykład dotyczących sadownictwa) znaleźć można w katalogach Książnicy Cieszyńskiej: https://katalogi.kc-cieszyn.pl/, a ich kopie w zasobach Książnicy w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej: https://www.sbc.org.pl/dlibra/collectiondescription/110?dirids=110.

Oprac.: Halina Morawiec