Książnica Cieszyńska oraz Edward Kowalczyk zapraszają na otwarcie wystawy filatelistycznej z okazji 100. rocznicy powrotu części Górnego Śląska do Polski. Wernisaż ekspozycji odbędzie się w piątek, 2 grudnia 2022 r., o godzinie 16.00 w Książnicy Cieszyńskiej.
Filatelistyczne wystawy rzadko goszczą w murach Książnicy Cieszyńskiej. Najnowsza została zorganizowana z okazji przypadającej w tym roku 100. rocznicy przejęcia przez Polskę części Górnego Śląska. Ekspozycja pokazuje przez pryzmat walorów filatelistycznych i niefilatelistycznych wydarzenia, w wyniku których Polska odzyskała przed ponad stu laty niepodległość. Jest także próbą przybliżenia historii regionu od roku 1828 (kiedy pojawia się pierwszy pruski list przedznaczkowy) do roku 1956 (kiedy Katowice przestają być Stalinogrodem). Wystawa zebrana w 25 gablotach składa się z szeregu walorów filatelistycznych (znaczków, kartek pocztowych, kopert, listów). Autor, Edward Kowalczyk, podzielił ją zaś na dwie części prezentujące wybrane epizody z historii Polski i Górnego Śląska.
Część pierwsza ekspozycji, zatytułowana „Polska niepodległa powróciła na mapę Europy”, zajmuje powierzchnię 8 gablot i przedstawia wybrane epizody z okresu I wojny światowej, w wyniku których w listopadzie 1918 r. Polska odzyskała niepodległość po 123 latach niewoli. Ta część ekspozycji przybliża udział Polaków w I wojnie światowej, a także 4-letnią walkę o kształt granic II Rzeczypospolitej – już po zakończonej wojnie. Daje również zarys tworzenia się państwowości II Rzeczypospolitej.
Część druga pt. „Górny Śląsk w czasach walki o granicę polsko-niemiecką” zajmuje powierzchnię 17 gablot i obejmuje okres począwszy od pruskiego zwierzchnictwa na Górnym Śląsku do grudnia 1956 r., w którym miastu Katowice przywrócono nazwę własną po okresie używania nazwy Stalinogród. Ta część wystawy przedstawia sytuację Górnoślązaków i Górnego Śląska w czasie I wojny światowej, a następnie okres plebiscytowy, III Powstanie Śląskie, a wreszcie powrót części Górnego Śląska w granice Polski na okres 17 lat, do momentu wybuchu II wojny światowej. Zarysowane są także losy Polski i Górnego Śląska w okresie II wojny światowej – w czasie, gdy nastąpił IV rozbiór Polski. Pokazana została martyrologia Polaków oraz sowieckie zbrodnie na Polakach. Narracja doprowadza widza do okresu nowego polityczno-gospodarczego ładu powojennej Polski w nowych granicach ustalonych po II wojnie światowej.
Na wystawie, która potrwa do soboty, 28 stycznia 2023 r., nie brakuje również wątków cieszyńskich, m.in. eksponatów filatelistycznych z czasu czesko-polskiego konfliktu o Śląsk Cieszyński. Najnowszą ekspozycję czasową Książnicy Cieszyńskiej z okazji 100. rocznicy powrotu części Górnego Śląska do Polski można będzie zwiedzać od wtorku do piątku w godz. 10.00-18.00 oraz w soboty w godz. 9.00-15.00.