W piątek 30 grudnia o godz. 17.00 Książnica Cieszyńska zaprasza na XXVIII pokaz z cyklu “Cymelia i osobliwości Książnicy Cieszyńskiej“. Spotkanie zostanie poświęcone, nawiązującej do idei “zrób to sam”, serii wydawniczej popularnych poradników technicznych – “Samouczek Techniczny Wydawnictwo popularno-naukowe”, wydawanej w Cieszynie pomiędzy I a II wojną światową przez Brunona Kotulę. Prezentację poprowadzi Krzysztof Kleczek
Łącznie do wybuchu II wojny światowej ukazało się w tej serii ponad 130 pozycji, z których najpopularniejsze były wielokrotnie wznawiane. Cena pojedynczego egzemplarza wahała się pomiędzy 30 a 60 groszami. Nakład poszczególnych tytułów sięgał nawet 5000 egzemplarzy. Samouczek cieszył się ogromnym zainteresowaniem, zyskał szereg pochlebnych opinii, a katalogi wydawnictw Brunona Kotuli trafiały do księgarń w całej Polsce. Dzięki paryskiej filii firmy Gebethner i Wolff seria “Samouczek Techniczny” znalazła również odbiorców we Francji. Samouczki poświęcone były m.in. radiotechnice, fotografii, różnym maszynom, urządzeniom elektrycznym (dzwonki, silniki, prądnice), pomiarom technicznym, budowie modeli, obróbce materiałów, przyrządom badawczym, doświadczeniom chemicznym. Z lektury poradników można się było m.in. dowiedzieć, jak zbudować kieszonkowy aparat fotograficzny (autor tomiku – Marek Kibiński pisze: “Będzie to … swego rodzaju senzacja”), oraz w jaki sposób wykorzystywać niepotrzebne rzeczy czy różnego rodzaju odpady. Autorzy poszczególnych tomików serii pochodzili nie tylko ze Śląska Cieszyńskiego. Wśród nich znaleźli się m. in. uznani z czasem za autorytety w swoich dziedzinach: Ludomir Danilewicz, Bolesław Duchowicz czy Stanisław Szydelski. W czasie prelekcji dowiedzieć się będzie można, co łączy “Samouczki” Kotuli z niemiecką maszyną szyfrującą Enigma oraz który z autorów był współorganizatorem Polskiego Związku Motocyklowego. W przedmowie jednego z samouczków tak Brunon Kotula przedstawił swój program: …pobudzanie do samodzielnych studjów z zakresu techniki i fizyki, chociażby tylko pewnych ich rodzajów, oraz podawanie przystępnych wskazówek i zachęcanie do sporządzania i użycia modeli różnych aparatów, przyrządów, maszyn i narzędzi – jednym słowem, budzenie i rozwijanie praktycznego samouctwa technicznego wśród warstw jak najszerszych. Oto cele, przyświecające Wydawnictwu….
Krzysztof Kleczek
