Książnica Cieszyńska zaprasza na prezentację pt. „Związki Leopolda Jana Szersznika z Michaelem Denisem, bibliografem, poetą i entomologiem, profesorem Theresianum – kolegium jezuickiego w Wiedniu oraz kustoszem biblioteki dworskiej w Wiedniu”, która odbędzie się w piątek 25 marca 2022 r. o godz. 17.00 w sali konferencyjnej Książnicy Cieszyńskiej w ramach cyklu „Cymelia i osobliwości ze zbiorów Książnicy Cieszyńskiej”. O życiu oraz naukowych i literackich powiązaniach łączących te dwie wybitne postaci opowie na podstawie zachowanych w księgozbiorze Szersznika starych druków i rękopisów, Jolanta Sztuchlik. Dodatkową atrakcją będzie kuratorskie zwiedzanie wystawy pt. „Białe kruki z biblioteki ks. Leopolda Jana Szersznika”, które rozpocznie się o godz. 16.00.
Książki należące do biblioteki Leopolda Jana Szersznika można zidentyfikować za pomocą znaków własnościowych. Przeważają wśród nich umieszczone na kartach tytułowych jego własnoręczne podpisy uzupełnione datą włączenia do księgozbioru oraz notatki rękopiśmienne, informujące najczęściej o dacie i cenie nabycia oraz o nazwisku darczyńcy z lakoniczną niekiedy adnotacją o jego statusie społecznym i zawodowym. Innym miejscem, w którym Szersznik zamieszczał znaki własnościowe w gromadzonych przez siebie książkach, była zazwyczaj wewnętrzna strona przedniej okładki. Oprócz ekslibrisu swojej biblioteki umieszczał tam także adnotacje o cenie oprawy, opisy bibliograficzne, będące zapewne częścią procesu katalogowania zbiorów oraz recenzje książek.
Ten ostatni rodzaj znaku własnościowego zostawił L. J. Szersznik w kilku książkach z działu „Bibliographici” swojej biblioteki, który jest oznaczony symbolem literowym „S” i zawiera literaturę księgoznawczą, a więc głównie prace dotyczące dziejów książki i drukarstwa oraz bibliografie i katalogi księgarskie pozwalające mu na doskonałe rozeznanie się w ówczesnym rynku księgarskim i antykwarycznym. Na szczególną uwagę zasługuje tu zamieszczona w pracy Michaela Denisa (1727-1800) austriackiego jezuity, bibliografa, poety, tłumacza i entomologa, profesora Theresianum oraz kustosza i bibliotekarza biblioteki dworskiej w Wiedniu, następująca notatka rękopiśmienna w języku niemieckim: „Des unermüdet arbeitssamen, und zu solchen Untersuchungen vorzüglich geschickten Denis Buchdruckergeschichte Wiens bis 1560. Wien 1782. gr. 4. ist ein Meisterstück dieser Art. Schelhorn. Anleit. für Bibliothekäre 1. Th. S. 33. LJS. S IV/1.a” („Historia drukarstwa wiedeńskiego do 1560 r. niezmordowanego i pracowitego Denisa i do takich badań znakomita. Wiedeń 1782, duża 4 jest arcydziełem w swoim rodzaju. Schelhorn Anleit. für Bibliothekäre Cz. 1, strona 33, LJS. S IV/1.a [sygn.]”). Tę bardzo pochlebną recenzję, wyrażającą wręcz podziw dla działalności i literackiego dorobku Michaela Denisa, poparł Szersznik cytatą bibliograficzną z instrukcji dla bibliotekarzy i archiwistów, opublikowanej w dwóch tomach przez Johanna Georga Schelhorna wydanej w Ulm w latach 1788 i 1791 pt. „Anleitung für Bibliothekare und Archivare”. Szersznik znał Michaela Denisa osobiście, odwiedził go w Wiedniu i przetłumaczył na język niemiecki jego elegię „Fatum Jesuiticum”. O tym, jak bardzo go cenił, świadczą zgromadzone prawie w całości jego dzieła naukowe i literackie oraz kilka rękopisów, wśród których znajduje się sporządzone przez Szersznika niemieckie tłumaczenie z łacińskiego oryginału elegii Denisa „Fatum Jesuiticum” czy opis podróży do Wiednia, podczas której Szersznik miał okazję zwiedzić Nadworną Bibliotekę, w której Denis pełnił funkcję pierwszego kustosza.
Prezentacja odbędzie się w obowiązującym nadal rygorze sanitarnym w sali konferencyjnej Książnicy Cieszyńskiej przy ul. Menniczej 46 w Cieszynie w piątek 25 marca o godz. 17.00.
Jolanta Sztuchlik
