W ramach cyklu „Cymelia i osobliwości ze zbiorów Książnicy Cieszyńskiej” w piątek, 30 czerwca 2023 r., o godz. 17.00 w sali konferencyjnej Książnicy Cieszyńskiej odbędzie się urozmaicony występem Wyższobramskiego Chóru Kameralnego wykład Jolanty Sztuchlik i Łucji Brzeżyckiej pt. „Nieznany druk Macieja Wirzbięty (1523-1605) w 500-lecie jego urodzin”.
Ten wybitny drukarz i księgarz krakowski posiadający w stolicy Małopolski latach 1557-1605 własną drukarnię początkowo był katolikiem, później przeszedł na kalwinizm i pozostał wierny temu wyznaniu do końca swojego życia. W 1571 r. był seniorem zboru krakowskiego i zajmował się wydawaniem literatury wyznaniowej, wśród której przeważały rozprawy teologiczne, polemiki, konfesje, postylle, psałterze i kancjonały. Niektóre z nich sam przetłumaczył na język polski. Od 1603 r. druki pochodzące z jego drukarni znajdowały się w indeksach ksiąg zakazanych. Być może dlatego niektóre z nich należą dziś w zbiorach polskich do rzadkości.
W Książnicy Cieszyńskiej znajdują się dwa unikatowe druki przetłumaczone i wydane staraniem Macieja Wirzbięty w Krakowie w 1573 r. Pierwszym z nich jest przechowywane w księgozbiorze Leopolda Jana Szersznika dzieło Heinricha Bullingera „Krótkie opisanie wiary świętej chrześcijańskiej”, które jest jednym z dwóch egzemplarzy zarejestrowanych w zbiorach polskich. Drugi zawierający nieznane polskie tłumaczenia dzieł protestanckich teologów i reformatorów religijnych Martina Bucera (1491-1551) i Heinricha Bullingera (1504-1575), będący prawdopodobnie jedynym egzemplarzem zarejestrowanym polskich bibliotekach, zidentyfikowany został niedawno w księgozbiorze Czytelni Ludowej. O tym, dlaczego druk ten tak długo pozostawał w ukryciu oraz o jego zawartości i okolicznościach odkrycia oraz skomplikowanym procesie jego identyfikacji opowie podczas czerwcowej prelekcji Jolanta Sztuchlik. Na zakończenie wykładu Łucja Brzeżycka przybliży problemy związane z jego konserwacją.
Jolanta Sztuchlik
![Bucer, Martin : [O świętej Kościoła Bożego służbie, o jej mocy i prawdziwym używaniu]. - W Krakowie : z drukarnie Macieja Wirzbięty..., 1573 - pergaminowa oprawa dzieła – widok po konserwacji.](https://kc-cieszyn.pl/wp-content/uploads/2023/06/1-DSC_0218.jpg "Bucer, Martin : [O świętej Kościoła Bożego służbie, o jej mocy i prawdziwym używaniu]. - W Krakowie : z drukarnie Macieja Wirzbięty..., 1573 - pergaminowa oprawa dzieła – widok po konserwacji.")