Cymelia i osobliwości ze zbiorów Książnicy Cieszyńskiej – pokaz XIV.

Agenda oleśnicka, czyli najstarszy polski przekład najpopularniejszej na Śląsku agendy protestanckiej

W piątek 2 października 2015 roku o godz. 17.00 w sali konferencyjnej Książnicy Cieszyńskiej odbędzie XIV prezentacja z cyklu Cymelia i osobliwości. Stworzy ona okazję do bliższego zapoznania się z tzw. Agendą oleśnicką, a ściślej z niezwykle rzadkim, pierwszym wydaniem jej polskiego przekładu, opublikowanym w Oleśnicy w 1668 roku. Jest to jedyny zarejestrowany w zbiorach polskich egzemplarz tej najpopularniejszej na Śląsku agendy protestanckiej. O tym, że ta cenna księga liturgiczna używana była również w Cieszynie świadczą dołączone do niej rękopiśmienne modlitwy w języku polskim i niemieckim powstałe prawdopodobnie w czasach budowy kościoła Jezusowego. Edycja ta przez wiele lat uchodziła za zaginioną, dlatego autorka prezentacji, Jolanta Sztuchlik, oprócz historii luteranizmu w księstwie oleśnickim  i  okoliczności powstania dzieła, przybliży też sylwetkę jej tłumacza, zapomnianego dziś polsko-śląskiego pisarza Jerzego Bocka oraz odsłoni kulisy odkrycia tego unikatowego egzemplarza w zbiorach Książnicy Cieszyńskiej.

Eckhart, Melchior: Ajenda abo Porządek kościołow ewanjelickich księstwa oleśnickiego, y innych do niego należących powiatow… – Drukował w Oleśnicy: Jan Zeyffert, [1668] – karta tytułowa cieszyńskiego egzemplarza Agendy oleśnickiej z 1668 r. z podpisem L. J. Szersznika z 1811 r.
Jedna z modlitw spowiednich wraz z tekstami i zapisami nutowymi Modlitwy Pańskiej i aktu Ustanowienia Wieczerzy Pańskiej, śpiewanymi w kościołach ewangelickich w czasie nabożeństwa spowiednio-komunijnego na Śląsku Cieszyńskim – rękopis dołączony do cieszyńskiego egzemplarza Agendy oleśnickiej z 1668 r., świadczący o jego prawdopodobnej przynależności do jednego z tutejszych duchownych ewangelickich (k. 7v.-8r.)

 

Modlitwa poranna pospolita Kościola Ewangelickiego przed Cieszynem – rękopis dołączony do cieszyńskiego egzemplarza Agendy oleśnickiej z 1668 r., prawdopodobnie z czasów budowy kościoła ewangelickiego w Cieszynie (k. 102.)