Rozkosze stołu i lektury

„Skarby z cieszyńskiej trówły” w Książnicy Cieszyńskiej

Tegoroczny program imprez przygotowanych w Książnicy Cieszyńskiej w ramach XVI edycji „Skarbów z cieszyńskiej trówły” i zaplanowanych na piątek, sobotę i niedzielę 23-25 września, obejmuje propozycje znane już z poprzednich wydań, a więc adresowane do dzieci warsztaty czerpania papieru oraz otwarty maraton czytania tekstów gwarowych, ale i wydarzenie premierowe. Będą nim warsztaty kulinarne, ilustrowane prezentacją dawnych książek kucharskich zachowanych w zbiorach Książnicy. Rozkosze stołu i lektury staną się też tematem przewodnim całej tegorocznej edycji „Skarbów” w Książnicy Cieszyńskiej, bo wokół kulinariów koncentrować się będą również teksty, czytane podczas maratonu gwarowego.

 JAK POWSTAJE PAPIER
piątek, 23 września, godz. 8.30 – 13.30

XVI edycję “Skarbów z cieszyńskiej trówły” Książnica Cieszyńska rozpocznie warsztatami czerpania papieru. Lekcje przeznaczone są dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów, w czasie warsztatów będzie można własnoręcznie wykonać kartę papieru, zabarwić papier marmurkowy, napisać swoje imię gęsim piórem i ozdobić lakową pieczęcią. Zajęcia są bezpłatne, poprowadzi je firma Kalander z Gliwic. Liczba miejsc jest ograniczona, dlatego organizator prosi o wcześniejszy kontakt telefoniczny: 33 851 38 47 w godzinach od 7.00 do 15.00.

 

 

BOOK & COOK
sobota, 24 września, godz. 14.00

Zaspokojenie głodu należy do najważniejszych potrzeb człowieka. Oprócz funkcji czysto fizjologicznej, spożywanie posiłków szybko nabrało wymiaru społecznego i kulturowego. Zaproszenie do stołu było i jest świadectwem gościnności, zaś wspólne spożycie posiłku spełnia m.in. funkcję integrującą. Obok potrzeby jedzenia pojawiła się również przyjemność jedzenia. Sztuka sporządzania posiłków cieszy się współcześnie ogromnym zainteresowaniem, co skrzętnie wykorzystują wydawcy książek i stacje telewizyjne. Istniejąca moda na zdrowe odżywianie i popularność mniej lub bardziej egzotycznych tradycji kulinarnych, są tego niezbitym dowodem. Takie aforyzmy jak: „Losy narodów zależą od sposobów ich odżywiania“ czy „Powiedz mi, co jesz, a ja ci powiem, kim jesteś“ powstały już w pierwszej połowie XIX wieku. Ich autorem jest Anthelme Brillat-Savarin, jeden z pierwszych, który zainteresował się kulturą kulinarną.

W sobotę 24 września 2016 r. po raz pierwszy w ramach oferowanych przez Książnicę Cieszyńską „Skarbów z cieszyńskiej trówły” odbędzie się spotkanie zatytułowane „Book & Cook”, zorganizowane przez Stowarzyszenie Klub Kobiet Kreatywnych, Książnicę Cieszyńską oraz Kaszosferę. Program wydarzenia wydarzenia otworzy o godz. 14:00 prelekcja poświęcona dawnym polskim książkom kucharskim, połączona z prezentacją wybranych dzieł znajdujących się w zbiorach Książnicy Cieszyńskiej. Najcenniejszym eksponowanym obiektem będzie najstarsza zachowana drukowana polska książka kucharska „Compedium ferculorum albo zebranie potraw” autorstwa Stanisława Czernieckiego, kuchmistrza Lubomirskich, wydana w 1682 roku w Krakowie, a zawierająca 333 przepisy pogrupowane w trzech rozdziałach. Odmienny typ książki poświęconej sztuce kulinarnej stanowi „Kuchnia dyjetetyczna” Józefa Polaka, wydana w 1883 r., będąca w pierwszej kolejności poradnikiem zdrowego żywienia, w której autor oprócz sposobów przyrządzania posiłków oraz właściwości odżywczych ich składników, opisuje m.in. 13 różnych diet. Te i inne publikacje, które zaprezentowane zostaną podczas spotkania, dostarczają inspiracji wielu osobom dążącym do poszerzenia wiedzy dotyczącej sporządzania posiłków oraz poznania zwyczajów kulinarnych i kultury kulinarnej naszych przodków. W zamyśle organizatorów wydarzenia, prelekcja i prezentacja mają stać się punktem odniesienia dla drugiej części imprezy, czyli warsztatów kulinarnych przeprowadzonych przez Kaszosferę, okraszonych fragmentami najstarszej polskiej książki kucharskiej, czytanymi przez Annę Paprzycę, aktorkę Sceny Polskiej Teatru w Czeskim Cieszynie. Wstęp na imprezę jest wolny, jednak ze względu na jej charakter (warsztaty) liczba miejsc jest ograniczona. Obowiązują zapisy, których dokonywać można telefonicznie: 694 786 567 lub mailowo: klubkobietkreatywnych@gmail.com

 

 

„Z NOLYPY NASZYCH ŁOJCÓW”
III CIESZYŃSKI MARATON CZYTANIA TEKSTÓW GWAROWYCH „CZYTÓMY PO NASZYMU”
niedziela, 25 września, godz. 13.00-17.30

W niedzielę, 25 września 2016 r. w Książnicy Cieszyńskiej pod hasłem „Czytómy po naszymu” przebiegać będzie III Cieszyński Maraton Czytania Tekstów Gwarowych. Klasykę cieszyńskiej literatury ludowej, jak również powstającą współcześnie prozę oraz poezję gwarową prezentować będą miłośnicy regionu i gwar Śląska Cieszyńskiego oraz przedstawiciele lokalnych i regionalnych władz; swój udział w maratonie gwarowym zapowiedzieli burmistrz Cieszyna Ryszard Macura i starosta powiatu cieszyńskiego Janusz Król. Wystąpią także tworzący w gwarze autorzy, wśród nich m.in. Władysław Wrana i Ewelina Szuścik, która zaprezentuje swe utwory podczas spotkania autorskiego. Ponadto w gwarowych recytacjach wystąpią dzieci i młodzież z obu stron Olzy, laureaci XII edycji konkursu „Po naszymu po obu stronach Olzy”.

Motyw przewodni tegorocznej edycji maratonu, zatytułowanej „Z nolypy naszych łojców”, stanowić będzie szeroko pojęta kultura stołu. Organizatorzy zapraszają zatem do zaprezentowania gwarowych tekstów związanych z kuchnią, gotowaniem i spożywaniem posiłków. Uczestniczyć w maratonie, odczytując wybrany przez siebie utwór, mogą wszyscy zainteresowani, którzy zgłoszą gotowość udziału w imprezie (telefonicznie: 798 590 639, mailowo: grajewski@kc-cieszyn.pl albo osobiście w siedzibie Książnicy Cieszyńskiej). Dla uczestników przygotowano poczęstunek oraz nagrody.

Plan III Cieszyńskiego Maratonu Czytania Tekstów Gwarowych:

13.00-13.45 Otwarcie maratonu, występy dzieci i młodzieży, laureatów IX Konkursu Gwar Śląska Cieszyńskiego „Po naszymu po obu stronach Olzy”
13.45-15.00 I. część maratonu: prezentacja klasyki cieszyńskiej literatury gwarowej
15.15-16.00 Spotkanie z twórczością gwarową Eweliny Szuścik
16.15-17.30 I. część maratonu: prezentacja tekstów własnych uczestników maratonu.

Organizatorami III Cieszyńskiego Maratonu Czytania Tekstów Gwarowych są: Książnica Cieszyńska, Sekcja Ludoznawcza i Zarząd Główny Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej oraz Kongres Polaków w RC. Impreza odbędzie się dzięki wsparciu Macierzy Ziemi Cieszyńskiej, Urzędu Miasta Cieszyna i Starostwa Powiatowego w Cieszynie (fundujących upominki dla uczestników), Transgranicznego Centrum Wolontariatu, Drukarni Modena oraz patronów medialnych: „Głosu Ludu”, „Gazety Codziennej”, OX.pl i Regionalnej TV z Bielska-Białej.