W poszukiwaniu dziedzictwa Mieszka I

Tegoroczna – zaplanowana na piątek 20 maja 2016 r. – Noc Muzeów w Książnicy Cieszyńskiej będzie miała wyjątkowo bogaty program, nawiązujący do jubileuszu 1050-lecia chrztu Mieszka I i ponad tysiącletniej historii Polski na tym fundamencie budowanej. Zarówno koncert inaugurujący imprezę, jak i dostępne tej nocy w Książnicy wystawy i prezentacje będą związane z dziedzictwem chrześcijańskim; jedne – jak koncert pieśni religijnych w wykonaniu chóru „Gloria”, wystawa  świętych obrazków czy pokaz szesnastowiecznego mszału dla katedry krakowskiej – w sposób bezpośredni i całkiem oczywisty. Inne pośrednio – jak wystawa „In hoc signo vinces”, przedstawiająca dorobek polskiej nauki i kultury poprzez pozareligijne lub nie tylko religijne dzieła osób duchownych, czy warsztaty kaligrafii, które być może pozwolą uczestnikom uzmysłowić  sobie rolę chrześcijaństwa w rozwoju słowa pisanego. Ponadto, już tradycyjnie będzie można zapoznać się z procesem konserwacji książki, wpisać swoją historię do kroniki Cieszyna oraz wziąć udział w konkursie rodzinnym z nagrodami pt. „Mole w Książnicy”.

    

  Występ Chóru „Gloria” z Parafii św. Michała Archanioła w Goleszowie
Hall główny, godz. 19.00-19.45

Noc Muzeów 2016 w Książnicy Cieszyńskiej rozpocznie się w hallu głównym koncertem znakomitego Chóru „Gloria” z Parafii św. Michała Archanioła w Goleszowie. Zespół ten, który od 1998 roku prowadzi dyrygentka Ewa Wigezzi-Skałka, istnieje i śpiewa już od ponad 90 lat. Jego współzałożycielem w 1923 r. i pierwszym dyrygentem był – pochodzący z Czech – Jan Zatloukal. Chór od wielu lat nie tylko towarzyszy nabożeństwom parafialnym i ekumenicznym, pielgrzymkom, ale również bierze udział w konkursach muzyki chóralnej, zajmując w nich zwykle wysokie lokaty. Program koncertu Chóru „Gloria” zapowiada główny motyw tegorocznej Nocy Muzeów w Książnicy, osnuty wokół jubileuszu chrztu Mieszka I i chrześcijańskiego dziedzictwa, z którego czerpiemy nieprzerwanie do dziś. Podczas występu chóru zabrzmią m.in. pieśni Gaude Mater Polonia, Bogurodzica, psalm Czego chcesz od nas Panie w tłumaczeniu Jana Kochanowskiego, a na zakończenie Rota, śpiewana wspólnie z publicznością.

 

Prezentacja Mszału krakowskiego z 1532 r.
Hall dolny, godz. 20.00-24.00

Mszał wydrukowany został dla Kościoła katedralnego w Krakowie przez Piotra Liechtensteina w Wenecji w 1532 roku. Inicjatorem jego wydania był ówczesny biskup krakowski Piotr Tomicki, który namawiając krakowskiego księgarza Michała Wechtera, działającego w stolicy Małopolski w latach 1523-1542, do sfinansowania nakładu, udzielił mu przywileju zabraniającego komukolwiek druku i sprzedaży podobnego mszału przez dziesięćlat. Pozostając w dobrych stosunkach z kościołem, Wechter dorobił się majątku na wydawaniu mszałów, rubrycelli, brewiarzy i innych ksiąg kościelnych.
__________________
Missale secundum ritum insignis Ecclesiae Cathedralis Cracouiensis noviter emendatum. – Venetijs : impressum per Petrum Liechtenstein : impensis Michaelis Vechter a Rimanow…, VIII 1532 ; 2o

Wystawa “In hoc signo vinces. Chrześcijańskie dziedzictwo w nauce i kulturze polskiej”
Galeria wystaw czasowych, godz. 20.00-24.00

W 966 r. książę Polski Mieszko I przyjął chrzest oraz poślubił czeską księżniczkę Dobrawę. Moment ten uznaje się za początek państwa polskiego, którego obszar znalazł się w chrześcijańskiej strefie kultury łacińskiej. Wystawa prezentowana w 1050. rocznicę tego wydarzenia ukazuje wpływ chrześcijaństwa na rozwój polskiej nauki i kultury, dowodzi że świat nauki i świat religii nie są sobie przeciwstawne oraz przypomina, że chrześcijaństwo stanowiło i stanowi fundamentalny element polskiej i europejskiej kultury. Na wystawie zaprezentowano dzieła znaczące i wybitne dla nauki i kultury polskiej. Wspólnym mianownikiem jest ich autorstwo. Wszystkie zgromadzone na wystawie książki są bowiem dziełem osób duchownych.

Zob. więcej: In hoc signo vinces

Święte obrazki w zbiorach Książnicy Cieszyńskiej
Sala konferencyjna, godz. 20.00-24.00

Wystawa przedstawia święte obrazki ze zbiorów Książnicy Cieszyńskiej wydane od XVIII do XXI wieku. Obiekty, pochodzące z darów lub odnalezione w przechowywanych w bibliotece zabytkowych drukach, prezentują bogatą ikonografię chrześcijańską, ilustrując sceny o tematyce trynitarnej, mariologicznej, hagiograficznej, liturgicznej i katechetycznej. W grupie pierwszej przeważają obrazki przedstawiające sceny z życia Jezusa Chrystusa, prezentujące jego działalność, cuda, mękę i zmartwychwstanie. W dziale tym znajdują się także wizerunki Ducha Świętego i Trójcy Świętej. W części poświęconej tematyce mariologicznej znajdują się wizerunki Matki Boskiej, sceny podkreślające jej udział w życiu Syna i oznaczające ją symbole i proroctwa. Tematykę hagiograficzną prezentują wizerunki świętych, przedstawiające sceny z ich życia i cudów. Wystawę zamykają obrazki ukazujące przedstawienia Mszy i sakramentów świętych oraz tematy z historii biblijnych.

 

„Piszemy gęsim piórem” – warsztaty kaligraficzne dla dorosłych i dzieci
Sala konferencyjna, godz. 20.00-24.00

Kaligrafia to sztuka starannego i estetycznego pisania, często również zdobionego artystycznie. W przeszłości traktowana była jako sposób kształtowania charakteru i ćwiczenia cierpliwości. Obecnie ponownie przeżywa swój renesans – bez trudu można zapisać się na kursy czy warsztaty uczące sztuki pięknego pisania, stron poświęconych kaligrafii nie brak również w internecie. Podczas tegorocznej Nocy Muzeów w Książnicy Cieszyńskiej wszyscy chętni będą mogli spróbować swych sił w tej trudnej sztuce. Niepowtarzalną okazję stanowić będzie możliwość wypróbowania prawdziwego gęsiego pióra – uczestnicy zajęć dowiedzą się, jak trzymać ten zapomniany już przyrząd pisarski i jak poprawnie się nim posługiwać. Nie zabraknie ciekawostek związanych z rodzajami i krojami pism. Na najmłodszych gości Książnicy oczekiwać będzie specjalny kącik, w którym będą mogli rozwijać wyobraźnię kolorując inicjały i reprodukcje pochodzące ze średniowiecznych rękopisów. Udowodnimy, że w dobie komputerów, tabletów i telefonów komórkowych kaligrafia nie jest sztuką bliską tylko średniowiecznym skrybom.

„Mole w Książnicy” – rodzinny konkurs z nagrodami
Czytelnia ogólna, godz. 20.00-23.00

Dla osób ambitnych, żądnych wiedzy, a przede wszystkim lubiących książki, Książnica Cieszyńska przygotowała konkurs nawiązujący do obchodzonej w bieżącym roku rocznicy 1050-lecia chrztu Polski. Jego uczestnicy będą mogli sprawdzić swoją wiedzę i praktyczne umiejętności, poznając przy okazji ciekawostki dotyczące dziejów Polski i Śląska Cieszyńskiego oraz zabytków piśmiennictwa ze zbiorów Książnicy. Biorąc udział w konkursie będzie można aktywnie zwiedzić bibliotekę, obejrzeć prezentowane w niej wystawy oraz wziąć udział w przygotowanych specjalnie na tę okazję atrakcjach. Zadania konkursowe będą miały charakter interdyscyplinarny, a adresowane będą zarówno do dzieci, jak i ich opiekunów. Gra łączyć będzie walor edukacyjny z elementami zabawy i rywalizacji – na pierwszych 20 zespołów, które ukończą grę, oddając w pełni wypełnioną kartę zadań, czekają atrakcyjne nagrody, zaś wśród drużyn, które zdobędą najwyższą liczbę punktów, rozlosowana zostanie nagroda specjalna.

_________________________________________________

Nagrody dla uczestników konkursu ufundowały: Książnica Cieszyńska, Biuro Promocji, Informacji i Turystyki Urzędu Miejskiego w Cieszynie oraz Wydział Kultury, Sportu, Turystyki i Informacji Starostwa Powiatowego w Cieszynie.

 

„Mieszkańcy Cieszyna piszą kronikę swojego miasta”
Czytelnia ogólna, godz. 20.00-24.00

Wszystkim chętnym do utrwalenia na piśmie własnych wspomnień po raz kolejny udostępniona zostanie Kronika Cieszyna. Podczas dwóch poprzednich edycji Nocy Muzeów goście Książnicy pozostawili w niej liczne wpisy, przywołując czy to związane z Cieszynem osobiste doświadczenia, czy też zapamiętane w sposób szczególny wydarzenia z dziejów miasta. Swoje inskrypcje mogą pozostawić w Kronice zarówno najmłodsi, jak i nieco starsi goście Książnicy, zarówno ci związani z miastem od urodzenia, jak i ci, którzy trafili tu całkiem niedawno. W księdze pozostało jeszcze wiele pustych kart, serdecznie zapraszamy zatem do dalszego jej współtworzenia!

Pokazy konserwacji zabytkowych książek
Wstęp w grupach 10-12-osobowych o godz. 20.00, 21.00, 22.00;
zapisy w dniu imprezy od godz. 18.30 w hallu głównym

W czasie Nocy Muzeów miłośnicy książek zobaczą, jak w praktyce wygląda i na czym polega ochrona zabytkowych księgozbiorów Książnicy. Oprowadzani przez konserwatorów, przyjrzą się z bliska ich codziennej pracy i przekonają się, jak bardzo mogą być zniszczone księgi, którym zaszkodził nie tylko czas, ale przede wszystkim człowiek, owady i mikroorganizmy. Zwiedzający będą mogli zobaczyć niektóre etapy prac konserwatorskich, w tym wypełnianie papierową pulpą ubytków w kartach przy użyciu specjalistycznej maszyny. W tym roku w pracowni konserwacji przedstawione zostaną kroniki i księgi odnoszące się do wydarzeń związanych z chrztem Polski.

Do pracowni konserwatorskich może wejść ograniczona liczba zwiedzających, dlatego prosimy o wcześniejsze zapisy (hall główny Książnicy, od godziny 18.30). Wejścia do pracowni: 20.00; 21.00; 22.00.

♦             ♦            ♦