Książnica Cieszyńska zaprasza na prezentację zatytułowaną „O prawie wojny i pokoju” – główne dzieło Hugona Grotiusa, która odbędzie się w dniu 30 lipca o godz. 17:00 w ramach cyklu „Cymelia i osobliwości ze zbiorów Książnicy Cieszyńskiej”. Spotkanie poświęcone zostanie omówieniu „De iure belii ac pacis libri tres” – najważniejszego dzieła w bogatym dorobku Hugona Grocjusza, XVII-wiecznego holenderskiego dyplomaty, prawnika i filozofa nazywanego „ojcem” prawa międzynarodowego. Prezentację, nawiązującą do czynnej aktualnie w galerii Książnicy Cieszyńskiej wystawy „Ars belli – Sztuka wojny”, przedstawi współautor ekspozycji dr Artur Lewandowski.
Zgodnie ze przekazami tradycji Hugo Grocjusz (Huig de Groot, 1583-1645), do którego przylgnął również przydomek intelektualnego „cudu Holandii”, od najmłodszych lat odznaczał się wyjątkowymi, jeśli nie wprost genialnymi uzdolnieniami poznawczymi. Podobno sztukę czytania opanował już w wieku dwóch lat, a jego błyskawiczny rozwój znalazł swoje ukoronowanie w przyjęciu go na uniwersytet w Lejdzie, gdy był jedenastolatkiem; w wieku niespełna pełnoletnim mianowany został oficjalnym historykiem Stanów Holenderskich. Błyskotliwą karierę naukową Grocjusza w ojczyźnie przerwał udział w buncie remonstrantów, skutkujący skazaniem go przez Maurycego Orańskiego na karę dożywotniego więzienia. Grocjusz uniknął jej, uciekając do Paryża, gdzie spędził resztę życia pochłonięty pracą naukową oraz działalnością dyplomatyczną jako ambasador króla szwedzkiego w stolicy Francji.
Sławę największego w dziejach nowożytności jurysty ugruntował Grocjusz za sprawą opublikowania w 1625 roku swojej najbardziej przełomowej rozprawy – „De iure belli ac pacis”. W tej złożonej z trzech ksiąg rozprawie Grocjusz dokonał fundamentalnego rozróżnienia na dwa rodzaje praw: prawo natury („ius naturale”) oraz „prawo stanowione” („ius civile”). To pierwsze, jak wskazuje sama nazwa, wypływa z niezmiennej i gatunkowej natury człowieka, wspólnej wszystkim jednostkom, a w jego skład wchodzi nienaruszalne prawo własności, nakaz karania przestępstw czy zasady takie, jak imperatyw dotrzymywania złożonych umów czy przysięg; Grocjusz tak silnie starał się ugruntować zasady prawa naturalnego w niezmiennym porządku przyrodniczym, iż twierdził, że prawo naturalne istniałoby nawet wtedy, gdyby Bóg nie istniał („etsi Deus non daretur”). Z kolei prawo stanowione wypływa ze zmiennych okoliczności historyczno-politycznych, natomiast swą podstawę i uzasadnienie czerpie z panującego w danym kraju ustroju społecznego, mającego swe podstawy w wiążącej wszystkich obywateli umowie społecznej. Z konglomeratu tych dwóch zasadniczych rodzajów prawa wyprowadzał dalej Grocjusz, jako pierwszy teoretyk w dziejach nowożytnej jurystyki, zasady „prawa narodów” („ius gentium”), czyli prawa międzynarodowego, które opierał na fundamencie racjonalizmu i humanizmu stanowiących naczelny horyzont ideowy dla wszystkich twórców renesansowych.
Niewątpliwe cymelium, jakim jest wydany w 1663 roku w Amsterdamie egzemplarz „De iure belli ac pacis”, włączony przez Leopolda Jana Szersznika do zbiorów w 1802 r., obejrzeć będzie można podczas piątkowego spotkania. Stanowi on jednocześnie integralną część prezentowanej w Książnicy aktualnej wystawy „Ars belli – Sztuka wojny”, do zwiedzenia której również serdecznie zapraszamy.
Udział w spotkaniu możliwy będzie po uprzednim zarezerwowaniu miejsca (można to zrobić telefonicznie pod nr.: +33 851 38 41, emailem: lewandowski@kc-cieszyn.pl, lub osobiście w czytelni ogólnej Książnicy Cieszyńskiej), ponieważ z uwagi na ograniczenia sanitarne maksymalna liczba uczestników spotkania nie może przekroczyć 15 osób. Do powyższego limitu nie są wliczane osoby zaszczepione przeciw Covid-19.