Kinematograf należał do najważniejszych wynalazków na przełomie XIX i XX wieku. W przeciągu kilku następnych dekad stał się zjawiskiem powszechnym o znaczącym oddziaływaniu kulturowym. Najstarsze pokazy kinematograficzne w Cieszynie miały miejsce na dawnym Placu Koszarowym pod koniec pierwszej dekady XX wieku. W sierpniu 1910 otwarto teatr elektryczny w zaadaptowanej na...
Karl Kolbenheyer – autor najpoczytniejszych przewodników turystycznych po Tatrach i Beskidach
Druga połowa XIX wieku to okres powstawania pierwszych organizacji turystycznych i górskich w całej Europie. Na Śląsku Cieszyńskim tego typu działalność zapoczątkowała niemiecka organizacja turystyczna „Beskiden-Verein“, założona w 1893 roku we Frydku. W jej skład wchodziły samodzielne sekcje, spośród których najprężniej działającą była sekcja w Bielsku. Wyjątkowo aktywnym i...
Bazyliszek – garść „Książnicowych” ciekawostek
Czas wakacji sprzyja wyjazdom i zasłużonemu odpoczynkowi. Często jest to też okazja do zwiedzania i poznawania wielu egzotycznych miejsc, osób, specjalności kulinarnych, okraszonych przeróżnymi opowieściami i legendami. Czekają na nie szczególnie, chociaż nie tylko, najmłodsi uczestnicy eskapad, którym można dzięki temu zaszczepić bakcyla podróżowania. Jeśli zwiedza się Kraków to oczywiście...
„Czarność węgla, przejrzystość bursztynu, zapach moki i gęstość miodowego płynu”
Ten znany cytat z „Pana Tadeusza” zachęca nie tylko do sięgnięcia po filiżankę dobrej kawy, ale też do zapoznania się z interesującymi, zachowanymi w zbiorach Książnicy Cieszyńskiej opracowaniami dotyczącymi tego napoju. W Polsce kawa pojawiła się po bitwie pod Wiedniem w 1683 r. w formie tureckiej, chociaż już wcześniej...
Mikroświat proweniencji
Wchodząca w skład zbiorów Książnicy Cieszyńskiej biblioteka Jana Leopolda Szersznika stanowi jej najstarszą i najcenniejszą część. Księgozbiór, podzielony początkowo przez założyciela na 27 grup tematycznych, ma charakter uniwersalny, jednak 20 procent to dzieła o charakterze religijnym. Wśród nich zwraca uwagę „Tertivs tomvs Conciliorvm omnivm, tam generalivm qvam particvlarivm, qvae iam...
Trotula – słynna lekarka ex schola medica Salernitana
Powstała w X wieku szkoła medyczna z Salerno słynęła z kształcenia medyków, a sam cesarz Fryderyk II Hohenstauf nakazał wszystkim kandydatom na chirurgów zaliczenie studiów w tej uczelni. Obok dużego nacisku na praktykę medyczną, Roger z Salerno tu właśnie napisał „Practica chirurgiae”, w szkole salernitańskiej doceniano też walory lecznicze roślin....
Pielęgniarstwo – zawód piękny i trudny
Przedstawiciele szczególnego zawodu, jakim jest pielęgniarstwo towarzyszą człowiekowi przez całe życie, wykonując czynności w zakresie podstawowych świadczeń: pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, czy rehabilitacyjnych. Opieka pielęgnacyjna znana była już w starożytności. Na przestrzeni lat zmieniały się jednak warunki wykonywania praktyk pielęgniarskich, dyktowane m.in. wielokrotnymi przekształceniami w systemie kształcenia przedstawicielek tego zawodu....
25. rocznica kanonizacji św. Jana Sarkandra
W epoce zjednoczenia Europy wzorcowymi postaciami, które w oparciu o reprezentowane przez siebie wartości duchowe dodatkowo owo zjednoczenie wzmacniają, są jednostki, które zostały wyniesione na ołtarze. Stają się one bowiem wzorem niezłomnego trwania przy wyznawanych zasadach, niezależnie od otaczającej rzeczywistości. Przypadająca na 21 maja 25. rocznica kanonizacji św. Jana Sarkandra...
Jan Paweł II w Skoczowie
18 maja 2020 minęła 100. rocznica urodzin św. Jana Pawła II, który 22 maja 1995 roku, w dzień po kanonizacji w Ołomuńcu bł. Jana Sarkandra i bł. Zdzisławy z Lemberku, przy okazji podróży apostolskiej do Czech, odbył swoją jedyną, nieoficjalną i najkrótszą pielgrzymkę do Polski. Odwiedził wówczas Skoczów, Bielsko-Białą i...
„Morbus niger”– epidemie dżumy na przestrzeni dziejów
Na prezentowanej w 2020 r. w Książnicy Cieszyńskiej wystawie „Nulla res est tam necessaria quam medicina” nie zabrakło eksponatów związanych z tak obecnie aktualnym tematem, jak epidemie. Kiedy choroba zaczyna dotykać niebezpiecznie dużą liczbę osób, przekształca się w epidemię, obejmując zaś swoim zasięgiem duży obszar (do kilku kontynentów) – w...