Principia Isaaca Newtona – najważniejszy nowożytny traktat naukowy w księgozbiorze Leopolda Jana Szersznika

W kolekcji starych druków biblioteki ks. Leopolda Jana Szersznika na szczególną uwagę zasługuje najważniejszy i najbardziej wpływowy spośród nowożytnych traktatów naukowych. Mowa tu o słynnym dziele Principia autorstwa sir Isaaca Newtona, którego pełen tytuł brzmi Philosophiae naturalis principia mathematica (Matematyczne podstawy filozofii naturalnej). To właśnie w nim Newton wyłożył i...

Koło Krajoznawcze im. Ludomira Sawickiego Seminarium Nauczycielskiego w Bobrku

W okresie popularyzacji idei krajoznawstwa ważną rolę odegrało propagowanie jej wśród młodzieży szkolnej. W 1919 r. przy oddziale krakowskim Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego powstała sekcja Kół Krajoznawczych Młodzieży Szkolnej, która ewoluowała następnie w Komisję Kół Krajoznawczych Młodzieży Szkolnej przy Radzie Głównej. Do wybuchu II wojny światowej powstało 330 kół. Na I...

4 lipca – amerykański Dzień Niepodległości

Czwartego lipca 1776 r. obradujący w Filadelfii II Kongres Kontynentalny uchwalił Deklarację Niepodległości Stanów Zjednoczonych – akt prawny uzasadniający prawo trzynastu kolonii brytyjskich w Ameryce Północnej do wolności i niezależności od Wielkiej Brytanii. Sygnatariuszami dokumentu było 56 delegatów Kongresu Kontynentalnego. Dzień uchwalenia Deklaracji – 4 lipca obchodzony jest jako święto...

Haydn, iluminacje i bal mieszczański

W 1806 r. opawski drukarz Fabian Beinhauer odsprzedał pochodzącemu z Pragi Tomaszowi Prochasce małą cieszyńską drukarnię, będącą pierwsza oficyną drukarską w Cieszynie. Wśród najstarszych druków wydanych przez Tomasza Prochaskę znalazło się libretto do oratorium Josepha Haydna - Die Jahreszeiten (Pory roku)   Haydn obok Mozarta i Bethovena należał do tzw....

Stanisław Solski – jeden z pionierów polskiej książki technicznej

Pierwsze wiadomości dotyczące techniki spotykamy w polskich drukach już w poł. XVI w. Za jedną z najstarszych książek technicznych uznawane jest dziełko niejakiego Stanisława Grzepskiego zatytułowane Geometria, To jest, Miernicka nauka, po Polsku krótko napisana z greckich y z Łacińskich ksiąg, wydane w 1566 r. w Krakowie. Zawierający 64 niefoliowane...

Niech żyje Dr Jenner!

Jednymi z najważniejszych zagrożeń w dziejach ludzkości obok wojen i klęsk żywiołowych były i – jak aktualna sytuacja pokazuje – nadal pozostają, choroby zakaźne. Prawdopodobnie najgroźniejszą z nich, skutkującą największą liczbą ofiar, była ospa prawdziwa. Nie może więc dziwić, że już od starożytności poszukiwano sposobów na oparcie się tej niebezpiecznej...

Żaglem i parą – okręty wojenne z połowy XIX wieku

Kontynuując tematykę marynistyczną w zbiorach Książnicy Cieszyńskiej nie sposób pominąć grupy 40 wykonanych tuszem rysunków, przedstawiających sylwetki austriackich okrętów wojennych z połowy XIX w., sporządzonych najprawdopodobniej w ramach zajęć szkolnych Gimnazjum Akademii Morskiej w Trieście. Rysunki wykonane zostały przez kilku autorów – uczniów gimnazjum, przy czym niektórzy z nich wykonali...

Rex – włoskim statkiem przez Atlantyk

Książnica Cieszyńska specjalizuje się w gromadzeniu obiektów regionalnych, związanych z historią i kulturą Śląska. W zbiorach biblioteki nie brak jednak obiektów o ponadregionalnym charakterze, należących do kanonu kultury europejskiej, jak również eksponatów o mniejszej wartości kulturowej, ale równie interesujących z perspektywy czytelników, reprezentujących różne sfery zainteresowań. Wśród dokumentów ikonograficznych przechowywanych...

Sic itur ad astra

Od zamierzchłych czasów latanie i podróże powietrze należały do największych marzeń ludzkości. Ich uosobieniem był m.in. mitologiczny Ikar. W odległej przeszłości w różnych częściach świata podejmowane były próby ich urzeczywistnienia. Jeszcze w starożytności grecki matematyk Achytas z Tarentu zbudował latającego gołębia. W XIV wieku w Chinach w czasie koronacji cesarza...

Ks. Dominik Ściskała – działacz plebiscytowy

Kwestia rozstrzygnięcia przynależności Śląska Cieszyńskiego stanowi jeden z ważniejszych epizodów w jego dziejach. Przez blisko dwa lata mieszkańcy regionu wyczekiwali mniej lub bardziej aktywnie na to, jak zakończy się ta batalia. 11 września 1919 r. Rada Najwyższa Konferencji Pokojowej zadecydowała o przeprowadzeniu na Śląsku Cieszyńskim plebiscytu. Już 17 września powstał...