W cieniu wielkich wydarzeń – hiszpanka na Śląsku Cieszyńskim

W październiku 1918 r. społeczeństwo polskie Śląska Cieszyńskiego w obliczu kończącej się I wojny światowej za pośrednictwem swoich przedstawicieli skupionych w Radzie Narodowej Księstwa Cieszyńskiego zamanifestowało przynależność do odradzającego się państwa polskiego. Polska prasa – "Dziennik Cieszyński" i "Gwiazdka Cieszyńska" regularnie informowała swoich czytelników o najważniejszych wydarzeniach: w tym o...

Rękopiśmienny traktat o architekturze Witruwiusza ze zbiorów ks. Leopolda Jana Szersznika

Nieodłączną częścią biblioteki Leopolda Jana Szersznika jest zespół ok. 1000 jednostek rękopiśmiennych. Do najcenniejszych obiektów zalicza się dziewięć średniowiecznych rękopisów, m.in.: pochodzące z XIII w. "Libri Decretalium"; "Prorocy Cieszyńscy" – husyckie tłumaczenie Ksiąg Prorockich i Nowego Testamentu z lat 1419-1439 (jeden z ważniejszych zabytków języka staroczeskiego); wykonany na pergaminie XV-wieczny,...

Cieszyński Rynek i początki komunikacji autobusowej

Pod koniec XV w. książę cieszyński Kaźmierz I sprzedał miastu dwa domy z przeznaczeniem na ratusz miejski. Od tego też momentu datuję się dzieje cieszyńskiego Rynku. W czasie ponad 500-letniej historii, miejsce to spełniało szereg funkcji oraz było świadkiem wielu znaczących wydarzeń. Jeszcze w niedalekiej przeszłości centralny punkt miasta był...

Co grano w cieszyńskich kinach przed 100 laty?

Kinematograf należał do najważniejszych wynalazków na przełomie XIX i XX wieku. W przeciągu kilku następnych dekad stał się zjawiskiem powszechnym o znaczącym oddziaływaniu kulturowym. Najstarsze pokazy kinematograficzne w Cieszynie miały miejsce na dawnym Placu Koszarowym pod koniec pierwszej dekady XX wieku. W sierpniu 1910 otwarto teatr elektryczny w zaadaptowanej na...

Karl Kolbenheyer – autor najpoczytniejszych przewodników turystycznych po Tatrach i Beskidach

Druga połowa XIX wieku to okres powstawania pierwszych organizacji turystycznych i górskich w całej Europie. Na Śląsku Cieszyńskim tego typu działalność zapoczątkowała niemiecka organizacja turystyczna „Beskiden-Verein“, założona w 1893 roku we Frydku. W jej skład wchodziły samodzielne sekcje, spośród których najprężniej działającą była sekcja w Bielsku.   Wyjątkowo aktywnym i...

Bazyliszek – garść „Książnicowych” ciekawostek

Czas wakacji sprzyja wyjazdom i zasłużonemu odpoczynkowi. Często jest to też okazja do zwiedzania i poznawania wielu egzotycznych miejsc, osób, specjalności kulinarnych, okraszonych przeróżnymi opowieściami i legendami. Czekają na nie szczególnie, chociaż nie tylko, najmłodsi uczestnicy eskapad, którym można dzięki temu zaszczepić bakcyla podróżowania. Jeśli zwiedza się Kraków to oczywiście...

Mikroświat proweniencji

Wchodząca w skład zbiorów Książnicy Cieszyńskiej biblioteka Jana Leopolda Szersznika stanowi jej najstarszą i najcenniejszą część. Księgozbiór, podzielony początkowo przez założyciela na 27 grup tematycznych, ma charakter uniwersalny, jednak 20 procent to dzieła o charakterze religijnym. Wśród nich zwraca uwagę „Tertivs tomvs Conciliorvm omnivm, tam generalivm qvam particvlarivm, qvae iam...

Trotula – słynna lekarka ex schola medica Salernitana

Powstała w X wieku szkoła medyczna z Salerno słynęła z kształcenia medyków, a sam cesarz Fryderyk II Hohenstauf nakazał wszystkim kandydatom na chirurgów zaliczenie studiów w tej uczelni. Obok dużego nacisku na praktykę medyczną, Roger z Salerno tu właśnie napisał „Practica chirurgiae”, w szkole salernitańskiej doceniano też walory lecznicze roślin....

Pielęgniarstwo – zawód piękny i trudny

Przedstawiciele szczególnego zawodu, jakim jest pielęgniarstwo towarzyszą człowiekowi przez całe życie, wykonując czynności w zakresie podstawowych świadczeń: pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, czy rehabilitacyjnych. Opieka pielęgnacyjna znana była już w starożytności. Na przestrzeni lat zmieniały się jednak warunki wykonywania praktyk pielęgniarskich, dyktowane m.in. wielokrotnymi przekształceniami w systemie kształcenia przedstawicielek tego zawodu....