Lato w pełni, więc szczególnie w tym czasie na drogach obserwujemy wzmożony ruch wszelkiego rodzaju motocykli (często właśnie kwiecień jest miesiącem oficjalnego otwarcia sezonu motocyklowego). Nie jest powszechnie znany fakt, że sport motocyklowy na Śląsku Cieszyńskim ma długą i bogatą tradycję. Już w sierpniu 1930 roku w Cieszynie został założony...
rozMYwani# – niepokorny Paweł Kubisz i jego „Przednówek”
Głównym organizatorem życia literackiego na Zaolziu w dwudziestoleciu międzywojennym i okresie po II wojnie światowej aż do 1958 r. oraz jednym z najważniejszych zaolziańskich literatów w ogóle był Paweł Kubisz (1907–1968), poeta buntu i niepokoju, często określany przez historyków mianem postaci tragicznej. Przyszły pisarz urodził się w Końskiej, w rodzinie...
Obchody rocznicy Konstytucji 3 Maja w tajnej organizacji „Jedność”
Przed 1918 r. rocznica ustanowienia Konstytucji 3 maja była jednym z najważniejszych świąt narodowych obchodzonych przez polskich mieszkańców Śląska Cieszyńskiego. Prawdopodobnie pierwszą wieczornicę oficjalnie poświęconą wydarzeniom z 1791 r. zorganizowała Czytelnia Ludowa w roku 1888 w hotelu „Pod Złotym Wołem” na Górnym Rynku w Cieszynie. Od otwarcia w mieście polskiego...
Mateusz Opolski (1780–1850)
„Nie Stalmach, ani Cinciała itd. byli pierwszymi pionierami uświadomienia narodowego i ruchu polskiego wśród ludności na Śląsku Cieszyńskim, lecz zaszczyt ten należy się przede wszystkim ks. Opolskiemu” (Józef Londzin, „Historja Generalnego Wikarjatu w Cieszynie”, Cieszyn 1926). 11 czerwca 2020 r. mija równe 170 lat od śmierci Mateusza Opolskiego (1780–1850), zasłużonego...
Pierwsza polska biblioteka dla Cieszyniaków
Pierwsza biblioteka polska dla czytelników ze Śląska Cieszyńskiego nie mieściła się w Cieszynie, Bielsku, ani nawet na Śląsku Cieszyńskim. Była to Biblioteka Polska Teologów Wrocławskich przy Seminarium Duchownym w Ołomuńcu, powstała już w 1845 r. (a więc cztery lata przed utworzoną przez Pawła Stalmacha Biblioteką dla Ludu Kraju Cieszyńskiego w...
Epizod z czasów II wojny światowej – otwarcie Oddziału ZOL w Cieszynie
W Cieszynie od 23 marca 1944 r. działał miejscowy oddział Zentral-Institut für Oberschlesische Landesforschung (Centralnego Instytutu Badań nad Górnym Śląskiem), którego centrala została uruchomiona w lutym 1942 r. w Katowicach, filie zaś sukcesywnie były otwierane w posiadających tradycje naukowe miastach prowincji górnośląskiej – Opolu, Bytomiu i Raciborzu, a niedługo po...
Zostań w domu i… uporządkuj rodzinne archiwum
Co jeszcze można zrobić, siedząc w domu? Można ten czas wykorzystać miło i pożytecznie porządkując stare, rodzinne dokumenty. Przed przystąpieniem do działania warto zaopatrzyć się w szary papier albo w coś, co go zastąpi, żeby dokonując wstępnej segregacji, podzielić dokumenty na grupy tematyczne lub formalne i wsunąć w najprostsze obwoluty...
Czym są wżery atramentowe?
W pracowni Działu Ochrony i Konserwacji Zbiorów Książnicy Cieszyńskiej co roku poddaje się konserwacji setki kart rękopiśmiennych. I choć kondycja samego papieru często jest dobra, to duża część dokumentów ulega niszczeniu poprzez tak zwane „przemieszczanie się atramentu w papierze”. Litery wyglądają jakby delikatnie były rozmyte, przenikają na drugą stronę podłoża,...
Przypadkowe odkrycia
Do pracowni konserwatorskich trafiają tylko te najcenniejsze i mocno zniszczone obiekty biblioteczne, takie jak np. Demosthenis Orationes Olynthiacae et Philippicae cvm qvibusdam alijs graecolatine: in usum studiosorum diligenter coniunctae, druk wydany w Bazylei w 1549 roku, zawierający tłumaczenia tekstów mówców starożytnych z greki na łacinę. Jest jednym z trzech egzemplarzy...
Legenda aurea – jedno spośród Książnicowych cymeliów po konserwacji.
W 2016 roku, w Pracowni Konserwacji i Ochrony Zbiorów Książnicy Cieszyńskiej przeprowadzono konserwację Złotej legendy (Legenda aurea) Jakuba z Voragine wydanej w Norymberdze w 1478 roku. Księga ta jest dziełem niezwykle cennym, zarówno pod względem wydawniczym, ale również z uwagi na wysokiej jakości piękną, skórzaną oprawę zdobioną tłokami radełkowymi. Zły...